به گزارش پايگاه خبري پيرغار به نقل از «فردا»: سند چشمانداز بيست ساله که آبان ماه سال 1382 از سوي رهبر انقلاب به سران قوا ابلاغ شد تا از سال 1384 اجرايي گردد، در اصل ترسيم افق چشمانداز جمهوري اسلامي ايران در سال 1404 (2025 ميلادي) است که از جهات مختلف حائز اهميت است. اهميت اين سند از اينجا روشن ميشود که بعد از قانون اساسي، مهمترين سند مکتوب کشور تلقي شده و ابعاد مختلف را در خود جاي داده است. حوزههاي سياسي، ديپلماسي، فرهنگ و اجتماع، بهداشت، آموزش و فناوري و ... همه در اين سند جاي دارند و با بررسيهاي عميق و مختصاتيابي وضعيت فعلي و گذشته کشور، تدوين شده است.
جامعه ايراني در افق اين چشمانداز اينگونه ترسيم شده است:
:: توسعه يافته، متناسب با مقتضيات فرهنگي، جغرافيايي و تاريخي خود، متکي بر اصول اخلاقي و ارز شهاي اسلامي، ملي و انقلابي، با تاکيد بر مردم سالاري ديني، عدالت اجتماعي، آزاد يهاي مشروع، حفظ کرامت و حقوق انسان ها و بهره مندي از امنيت اجتماعي و قضايي.
:: برخوردار از دانش پيشرفته، توانا در توليد علم و فناوري، متکي بر سهم برتر منابع انساني و سرماي هي اجتماعي در توليد ملي.
:: امن، مستقل و مقتدر با سامان دفاعي مبتني بر بازدارندگي همه جانبه و پيوستگي مردم و حکومت.
:: برخوردار از سلامت، رفاه، امنيت غذايي، تامين اجتماعي، فرص تهاي برابر، توزيع مناسب درآمد، نهاد مستحکم خانواده، به دور از فقر، تبعيض و بهر همند از محيط زيست مطلوب.
:: فعال، مسئوليت پذير، ايثارگر، مومن ، رضاي تمند، برخوردار از وجدان کاري، انضباط، روحيه ي تعاون و سازگاري اجتماعي، متعهد به انقلاب و نظام اسلامي و شکوفايي ايران و مفتخر به ايراني بودن.
:: دست يافته به جايگاه اول اقتصادي، علمي و فناوري در سطح منطقه ي آسياي جنوب غربي (شامل آسياي ميانه، قفقاز، خاورميانه و کشورهاي همسايه) با تاکيد بر جنبش نرم افزاري و توليد علم، رشد پرشتاب و مستمر اقتصادي، ارتقاء نسبي سطح درآمد سرانه و رسيدن به اشتغال کامل.
:: الهام بخش، فعال و موثر در جهان اسلام با تحکيم الگوي مردم سالاري ديني، توسع هي کارآمد، جامعه اخلاقي، نوانديشي و پويايي فکري و اجتماعي، تاثيرگذار بر همگرايي اسلامي و منطقه اي بر اساس تعاليم اسلامي و انديشه هاي امام خميني (ره).
:: داراي تعامل سازنده و موثر با جهان بر اساس اصول عزت، حکمت و مصلحت.
همان گونه که در عبارات فوق که در متن سند موجود است، مشاهده ميکنيد حوزههاي مختلف مورد بررسي قرار گرفته و ماحصل آن در چند واژه ارائه شده است. اين همان شمول کلي سند است که در بالا ذکر شده بود. اما تاکيدات رهبر انقلاب هم دليل مضاعفي است بر اهميت والاي سند چشمانداز؛ تاکيداتي که عموماً هر ساله به ويژه در جمع دولتمردان نيز صورت ميگيرد. رهبر انقلاب بارها و بارها بر عملي و اجرايي بودن اين سند تاکيد کردهاند و اين تاکيدات نشانگر دقت محتوايي آن است.
رهبر انقلاب در ديدار با نمايندگان مجلس (27/3/83) اينگونه بيان ميکنند: «آنچه همواره بايد مورد نظر باشد، چشمانداز بيستساله است؛ اين چشمانداز خيلى مهم است. و من به شما عرض كنم؛ به شهادت افرادى كه كارشناس و متخصص اين كار هستند، اين چشمانداز كاملا عملى است؛ يعنى بههيچوجه در آن، بلندپروازىهاى بيهوده و بىپشتوانه وجود ندارد. درست نگاه كنيد، دقت كنيد و چشمانداز بيستساله را بخوانيد.» همچنين در ديدار با با دانشجويان و نخبگان کشور (3/7/84) ميفرمايند: «سند چشمانداز يك انشاى مدرسهيى نبوده كه كسى بنشيند بنويسد؛ يك آرزوى محض و آرزوى خام هم نبوده؛ اينها چيزهايى است كه با ملاحظه و محاسبهى همهى جهات روى كاغذ آمده و معنايش اين است كه اين شدنى است. اينكه ما گفتيم در ظرف بيست سال بايد رتبهى بالا را در منطقه، در علم و در اقتصاد داشته باشيم، با محاسبهى همهى جوانب قضيه نوشته و تنظيم شده؛ و اين شدنى است.» حضرت آيتالله خامنهاي سال گذشته نيز در اجتماع مردم کرمانشاه (20/7/90) در رابطه با واقعگرايي سند چشمانداز اينگونه فرمودند: « ما چشمانداز بيستساله را تدوين كرديم؛ سياستهاى برنامههاى پنجساله را تدوين كرديم و ميكنيم. همهى اين سياستگذارىها بر اساس واقعبينى است. اينجور نيست كه يك عدهاى نشسته باشند و با توهمات خودشان سياست پنجساله يا چشمانداز بيستساله بنويسند؛ نه، اين با واقعيتها تطبيق ميكند؛ متكى به واقعيتهاى كشور است.»
از سويي ديگر دکتر احمدينژاد چندي پيش در يک برنامه تلويزيوني در رابطه با سند چشمانداز اينگونه گفته بود: «ما امروز توانستهايم به موفقيت هاي خوبي دست يابيم. در همين جا بايد به موضوع سند چشم انداز 20 ساله اشاره کنم. در اين سند کارهاي خوبي انجام شد. از ايده و نظر کارشناسان خوبي استفاده شد و رهبري اين سند را امضا کرد، اما آنهايي که بر روي اين سند کار کردند دريافت کاملي از ملت ايران نداشتند چراکه براساس اين سند ايران بايد در 1404 در منطقه اول شود، اين در حالي است که ما از هم اکنون توانسته ايم حرف اول را در منطقه بزنيم. داروهاي متعددي را توليد مي کنيم، ماهواره هوا مي کنيم.»
بايد عنوان کرد که سخنان رئيس جمهور موفقيت کشور و نظام را در حوزههاي فناوري و دانش ترسيم ميکند اما بايد ذکر کنيم که سند چشمانداز يک سند تک بُعدي نيست و اينکه ما در حوزهاي توفيق يافتهايم دليلي بر موفقيت در تمام حوزهها نيست و ابعاد مختلف سند چشمانداز بايد به صورت توأمان رشد کند. اينکه با در حوزه اقتصاد داخلي دچار مشکل باشيم اما در بّعد فناوري پيشرفت شگرفي کرده باشيم، منطبق با سند نيست و عملاً راستنمايي اهداف اين سند خواهد بود. علاوه بر اين، اگر ما در حوزهاي پيشگام شده باشيم، دليلي ندارد که پيشگام هم بمانيم. افق با 1404 است و پيشگام بودن در آن افق موضوعيت اصلي را يافته است. رهبر انقلاب در همين زمينه نيز با تاکيدات قبلي خويش، ميفرمايند: «ما در سند چشمانداز بيست ساله آورديم كه در سال 1404 از لحاظ علمى، در رتبهى اول منطقه باشيم. بعضى از مسئولين ميگويند آقا شما گفتيد سال 1404، اما حالا كه 1391 است، از لحاظ علمى در رتبهى اول منطقه هستيم. خب، اين حرف درست است؛ اما اين، آن حرف نيست. حالا آخر راه نيست، وسط راهيم، اول كاريم. بايد بتوانيد اين رتبهى اوّلى را از 1391 - كه امسال است - تا 1404 نگه داريد؛ ببينيد اقتضاى اين نگهدارى چيست؟ خيلى كار لازم دارد. يك ياعلى گفتيد و يك جهشى كرديد؛ خيلى خوب، رسيديد به رتبهى اول؛ اما ديگران كه بيكار ننشستهاند. در منطقه، ديگران هم ميخواهند رتبهى اول باشند، رتبهى بالاتر باشند؛ آنها هم دارند تلاش ميكنند.».
تاکيدات رهبر انقلاب مسير عمل به سند چشم انداز را به عنوان يک سند بالادستي به خوبي روشن مي کند. اگر دولت ميخواهد سنجش صحيحي از عملکرد خويش داشته باشد، تطابق با اين سند و برنامه هاي پنج ساله راهکار اصلي اين سنجش است. مختصات يابي فعلي با ارزيابي نوع حرکت به سمت چشم انداز معنا مي يابد. «فردا» به زودي با ارائه گزارشها و گفتگوهايي در اين باره، به تبيين بيشتر سند چشم انداز، اهداف آن و جايگاه امروز کشورمان خواهد پرداخت.